ساروج چیست و از چه چیزی ساخته شده است؟

[admin]

ساروج (SRJ) نام رایجی است که به پوزولانای سنتی یا مصنوعی تولید شده محلی داده می‌ شود که به‌ عنوان مصالح ساختمانی سنتی در چندین کشور مانند عمان و برخی از کشورهای همسایه مانند ایران به ‌طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته است.

 

ساروج وقتی با آهک و آب مخلوط شود به یک سیمان قوی تبدیل می شود و یک ماده سیمانی ارزان برای استفاده در ساخت و ساز و مرمت بناهای تاریخی است.

 

استفاده از مواد افزودنی معدنی مختلف، پوزولان طبیعی یا مصنوعی و همچنین هر نوع مصالح ساختمانی جایگزین که بتواند بطور جزئی یا کامل جایگزین بتن/ ملات سیمانی پرتلند معمولی با عملکردهای کاملاً مشابه یا حتی بهبود یافته شود، امروزه مورد توجه قرار گرفته است. به همین دلیل تحقیقات زیادی در مورد مواد تشکیل دهنده ساروج انجام می شود.

تاریخچه استفاده از ساروج

بازگشت به طبیعت و مصالح باستانی و سنتی که به صورت محلی در دسترس هستند، دیدگاه جدیدی نیست، اما یک استراتژی است که تا حد زیادی پذیرفته شده و برای کاهش اثرات زیست محیطی بخش ساخت و ساز پذیرفته شده است. استفاده از برخی مواد در دسترس محلی مانند پوزولانای طبیعی ممکن است به یک فرآیند فعال سازی اضافی مانند کلسینه کردن در دمای نسبتاً بالا یا یک فعال سازی شیمیایی توسط برخی فعال کننده های شناخته شده نیاز داشته باشد.

ساروج نوعی ترکیب مصنوعی است که از سوزاندن انواع خاصی از خاک رس تولید می شود. این ماده به طور گسترده در کشورهای آسیایی به عنوان یک ماده سیمانی در ساخت و ساز بنایی بتنی، به ویژه در سازه های هیدرولیک، ساختمان ها و تاسیسات نظامی استفاده شده است.

 

با این حال، در روزهای مدرن ساخت و ساز، استفاده از مصالح ساروج به گچ بری و مرمت قلعه ها و دژهای باستانی محدود می شود. این ترکیب بسته به محلی که از آن استخراج شده است دارای تنوع زیادی از ترکیب شیمیایی است.  بنابراین واکنش پذیری و عملکرد مکانیکی حاصل تا حد زیادی متفاوت است.

مواد تشکیل دهنده ساروج

ساروج نوعی ملات ضد آب سنتی ایرانی است که در ساخت پل ها و یخچال ها یا یخچال های خاکی استفاده می شود. در گذشته مصالح ساختمانی مورد استفاده در آب انبارها بسیار سفت بود و از ملات مخصوصی به نام ساروج که از شن، خاک رس، سفیده تخم مرغ، آهک، موی بز و خاکستر به نسبت های خاص بسته به موقعیت و آب و هوای شهر ساخته می شد.

 

ساختار یخچال ها نیز از ملات ضد آب منحصر به فردی تشکیل شده است که از ماسه، خاک رس، سفیده تخم مرغ، آهک، موی بز و خاکستر به نسبت های معین تشکیل شده است که در برابر انتقال حرارت مقاوم بوده و تصور می شود کاملاً  نسبت به آب غیر قابل نفوذ باشد. این ماده به عنوان یک عایق موثر در تمام طول سال عمل می کند.

ملات ساروج

در گذشته از ساروج به عنوان ماده اولیه سیمان سازی استفاده می شد. در سراسر جهان، موادی مانند ساروج وجود داشته و به دلیل نفوذ ناپذیری خوب و دوام طولانی شناخته شده است. به همین دلیل به طور گسترده در سازه های هیدرولیکی مورد استفاده قرار گرفت.

 

حتی در قرن حاضر و با وجود آماده بودن سیمان پرتلند، کارخانه‌ های ویژه‌ ای برای تولید موادی مانند ساروج برای سدهای بزرگ دنیا احداث شده است. در فرآیند هیدراتاسیون در مخلوط های ساروج-آهک یا در مخلوط های ساروج-سیمان، آهک آزاد می شود که در صورت انباشته شدن ملات از طریق انبساط ملات باعث سختی می شود.

 

اگر آهک آزاد در داخل ساختار ملات تثبیت شود استحکام و دوام بیشتری به آن می بخشد. ملات در برابر آب نفوذ پذیری کمتری دارد که مقاومت آن را در برابر سایش افزایش می دهد.

 

تثبیت از طریق حضور سیلیس/آلومینای فعال در مخلوط امکان پذیر است به طوری که با آهک آزاد واکنش داده و سیلیکات/آلومینات کلسیم تشکیل می دهد. خواص ساروج تا حد زیادی به نوع ماده اولیه و پارامترهای کلسیناسیون بستگی دارد.

ساروج چیست و از چه چیزی ساخته شده است؟

تشخیص ساروج

ساروج یک ملات آهکی باستانی از گروه ملات های هیدرولیک است که در شرایط رطوبت کم و بیش زیاد بهترین عملکرد را دارد. این ماده خاکی در گذشته برای تولید بلوک های ساختمانی و همچنین برای روکش کردن سطوح ساخته شده استفاده می شد. خواص هیدرولیکی آن را به وسیله ای ایده آل برای محافظت در برابر نفوذ و انتشار رطوبت تبدیل کرده است.

 

به عنوان یک ماده خاکی، ترکیب ساروج با توجه به منطقه زمین شناسی که ماده اولیه از آنجا استخراج می شود، متفاوت است. در عمان این ملات عمدتاً از مخلوط آهک، خاک رس و ماسه تولید می شود. گاهی اوقات گچ اضافه می شود و همچنین می توان آن را از خاک رس ساده تولید کرد.

خواص فیزیکی و شیمیایی ساروج

خواص فیزیکی و شیمیایی این ماده به شدت با نوع ماده خام مورد استفاده، کیفیت مخلوط و روش تهیه آن مرتبط است. ساروج یا به صورت خمیری یکدست برای استفاده در پایه ها یا دیوارها ساخته می شود و یا در حالت مایع تر برای استفاده به عنوان ملات کاربرد دارد.

 

این ماده به ندرت به عنوان مصالح اصلی ساختمان در نظر گرفته می شود. به طور کلی در اتصالات و به عنوان لایه تکمیلی در نماها و دیوارهای داخلی استفاده می شود. در همه موارد، خاصیتی که در استفاده از ساروج بیش از همه مورد نیاز است، استحکام و عدم نفوذپذیری آب و بخار است که مخلوط پس از خشک شدن به آن می رسد.

 

در برخی از انواع ساختمان های خاص، این ماده با مقادیر کم و بیش به اجزای تشکیل دهنده دیوارها اضافه می شود که این امر برای افزایش مقاومت آنها ضروری است. چنین استراتژی در سازه های دفاعی مانند قلعه ها و ارگ ها و در تحکیم کانال های آب رایج است. در واقع، ساروج به لطف ترکیبات و فرآیند ساخت با سنگ یا آجر گلی متبلور می شود که دیوار را بسیار مقاوم می کند.

طرز تهیه ساروج

ساروج یک ماده پودر مانند است که از کلسینه شدن دیسک های گلی در دمای بالا به دست می آید. مواد اولیه از معادن سنگ در کوه ها یا در بسترهای وادی جمع آوری می شود. خواص فیزیکی و رنگ این ماده به کیفیت زمینی که از آن ساخته شده است بستگی دارد. بنابراین در انتخاب معادن دقت زیادی می شود.

 

معمولا از مناطقی که شوری زیاد است اجتناب می شود. هنگامی که خاک برای جداسازی اجزای ناخواسته الک شد، ابتدا به مدت ۲ تا ۴ روز در آب خیس می شود. لازم است آب موجود در مخلوط خالص و شور نباشد. هدف این مرحله از بین بردن نمک های تشکیل دهنده مواد است.

 

هنگامی که مخلوط مرطوب (خمیر خاک) به اندازه ای خشک شد که چکش خوار باشد، به بلوک های دایره ای یا صفحات گلی با قطر تقریبی ۲۰ سانتی متر و ارتفاع ۲ تا ۴ سانتی متر تبدیل می شود. دیسک ‌ها به مدت یک هفته دیگر در زیر نور خورشید خشک می ‌شوند. در این مدت دیسک‌ ها به طور مرتب چرخانده می ‌شوند تا از دو طرف خشک شوند.

تولید و فروش سیلیسدرجه یک و با کیفیت دارای مراحل زیادی بوده و باید فرآیند تولید آن توسط شرکت‌ها به خوبی انجام شود. اهمیت بروزرسانی دستگاه‌های موردنیاز جهت تولید این ماده معدنی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. شرکت آذرین پودر الماس همدان افتخار دارد که توانسته است، بخش عمده ای از فروش این محصول را، چه در داخل کشور و چه کشورهای مجاور و همسایه بر عهده گیرد. مشاوره و راهنمائی در خرید محصول، تولید و فروش مواد معدنی (سیلیس ،کربنات کلسیم، دولومیت، فلدسپات) از عمده فعالیت های این شرکت می باشد. برای خرید سیلیس و سایر محصولات و مواد معدنی این شرکت با کارشناسان ما تماس بگیرید و یا از طریق فرم خرید سفارش خرید خود را ثبت نمائید.